काठमाडौं । २३ भदौ — आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा नेपाली सेनाको व्यवस्थापनमा निर्माण भइरहेको विभिन्न राष्ट्रिय प्राथमिकता प्राप्त सडक करिडोर तथा पूर्वाधार परियोजनाहरूमा वार्षिक लक्ष्यअनुसारको प्रगति हासिल भएको रक्षा मन्त्रालयले जनाएको छ।

मन्त्रालयका प्रवक्ता मनोजकुमार आचार्यका अनुसार कोशी, कर्णाली, महाकाली करिडोर तथा बेनिघाट–आरुघाट–लार्केभञ्ज्याङ सडक आयोजनामा शतप्रतिशत प्रगति भएको छ। यस्तै राष्ट्रिय प्रतिरक्षा विश्वविद्यालय, चुरे–तराई/मधेस संरक्षण तथा बङ्कर टु ब्यारेक कार्यक्रम पनि लक्ष्यअनुसार सम्पन्न भएका छन्।

तर, राष्ट्रिय गौरवको आयोजना मानिएको काठमाडौँ–तराई/मधेस द्रुतमार्गको प्रगति भने अपेक्षाकृत कम रह्यो। आर्थिक वर्ष २०८१/८२ मा उक्त आयोजना केवल ६७.५ प्रतिशत प्रगतिमा सीमित रह्यो। प्याकेज नम्बर ११ मा पर्ने ६.५ किलोमिटर खण्डमा जग्गा अधिग्रहणको समस्या र प्रस्थान विन्दु तथा सवारी व्यवस्थापनसम्बन्धी निर्णय नहुनु यसको प्रमुख कारण भएको मन्त्रालयले स्पष्ट पारेको छ।

मुख्य सडक आयोजनाहरूको प्रगति यस प्रकार छ:

कोशी करिडोर (खाँदबारी–किमाथाङ्का): १०.५१ किलोमिटर ट्रयाक निर्माण सम्पन्न।

कर्णाली करिडोर:

घाटपारीचौर–बद्रिगाउँ–भुक्काखोला सडकमा २.५ किलोमिटर ट्रयाक खुलेको।

लालीबगर–दुल्लीकुना सडकको ११ किलोमिटर ट्रयाक निर्माण सम्पन्न।

बोक्चे गौडा, भीर गौडा, र याङ्चु भीरमा गरी कुल ८०० मिटर सडक निर्माण।

खार्पुनाथस्थित चुवाखोलामा बेलिब्रिज निर्माण सम्पन्न।

बेनीघाट–आरुघाट–लार्केभञ्ज्याङ सडक: २.५ किलोमिटर नयाँ ट्रयाक र तातोपानी भीरमा चौडाइ विस्तार कार्य सम्पन्न।

महाकाली करिडोर (दार्चुला–टिङ्कर):

कुल १७.५ किलोमिटर ट्रयाक निर्माण भइसकेको।

गत वर्षमा २.३ किलोमिटर नयाँ ट्रयाक निर्माण तथा १.२ किलोमिटर स्तरोन्नति।

वीरगति प्राप्त गर्ने सुरक्षाकर्मीको विवरण:

सडक निर्माणका क्रममा हालसम्म १०८ जना सैनिकले वीरगति प्राप्त गरेका छन्। तीमध्ये कर्णाली राजमार्ग निर्माणमै ६२ जनाको मृत्यु भएको छ। त्यस्तै, गैरसैनिकतर्फ २४ जनाले ज्यान गुमाएका छन्। हाल निर्माणाधीन आयोजनामा थप ४ जना सैनिक र २८ जना गैरसैनिकको मृत्यु भएको उल्लेख छ।

अन्य कार्यक्रमहरू:

बङ्करदेखि ब्यारेक कार्यक्रम: गत वर्ष ७३ संरचना निर्माण, अझै १,९९५ संरचना निर्माण बाँकी।

राष्ट्रिय प्रतिरक्षा विश्वविद्यालय: काभ्रेको पेरुङ्गेडाँडामा निर्माणाधीन विश्वविद्यालयको समग्र भौतिक प्रगति ७४.०४% र वित्तीय प्रगति ७४.०२% रहेको छ। संरचना, कानुन र पाठ्यक्रम अन्तिम चरणमा पुगेको छ।

प्रकृति संरक्षण: २०७८/८२ मा २.५४ लाख गस्ती, ३७ हजारभन्दा बढी एम्बुस र ९,२२४ आकस्मिक छड्के सञ्चालन गरियो। हालसम्म ११६ सैनिकले संरक्षण कार्यमा ज्यान गुमाएका छन्।

बेरुजु फछ्र्योट:

गत वर्ष रक्षा मन्त्रालयको नाममा ३ अर्ब ४५ करोडभन्दा बढी बेरुजु रहेकोमा ६१.३९% बेरुजु फछ्र्योट गरिएको छ, जुन ६०% लक्ष्यभन्दा माथि हो।

निष्कर्ष:

कुल मिलाएर, नेपाली सेनाले व्यवस्थापन गरेका सडक तथा पूर्वाधार परियोजनाहरूमा अधिकांशले लक्ष्यानुसार प्रगति हासिल गरेका छन्। केही रणनीतिक आयोजनामा अवरोध देखिए पनि समग्रमा वार्षिक कार्य सम्पादन सन्तोषजनक रहेको छ।